Er is welgeteld één 'supermercado': het winkeltje van Fina - ook te bezoeken voor de laatste roddels. En natuurlijk is er een café/restaurante, dat van Lola en haar 'hijos' - voor nóg meer socio-info ;-). Als we er op Driekoningen om een uur of vijf wat gaan drinken, blijkt heel het dorp - ik overdrijf: niet alle 323 inwoners zijn aanwezig - er te hebben gegeten.
De Spanjaarden zijn vrij op deze feestdag en dat kan maar één ding betekenen: met familie/vrienden om een uur of twee/drie (binnens- of buitenshuis) 'comida' eten. Als wij aankomen is het duidelijk 'sobremesa-tijd' oftewel 'natafeltijd'. In de 'comedor' is het praktisch leeg, iedereen zit met volle maag in het kleine café-gedeelte: mannen en vrouwen van alle leeftijden. Er zijn voor zo'n klein plaatsje opvallend veel kinderwagens (met daarin slapende baby's) en spelende kinderen op het pleintje (helaas geen foto's, ik durf niet).
Als wij binnenkomen worden we in een nanoseconde gekeurd - ik voel het. Er valt een stilte. Even. Ik bestel koffie in mijn beste Spaans. Waarom doe ik zo m'n best? Verspilde energie: ze ruiken dat je niet van hier bent. Maar, een beetje Spaans wordt hier wel enorm gewaardeerd ('t is ook de enige taal die bestaat ...). Mij wordt gebaard te gaan zitten want met die koffie komt het wel goed. En inderdaad, na een minuutje schreeuwt iemand vanachter de bar mijn bestelling, die vervolgens enthousiast wordt herhaald door een aantal mensen (mannen) vóór de bar: ¡UN CORTADO Y UN CAFÉ SOLO! Wat een gemeenschapszin ;-)
Heel graag wil ik het cafétafereel filmen, maar dit is het enige wat ik wél durf (geniet van het geluid, want nergens zo'n 'ruido' als in een Spaans café):
Zoals ik al zei: een doodgewoon gehucht in de gemeente Nijar.
Toch heeft er zich ooit in de omgeving van het dorp iets afgespeeld. Iets wat is vereeuwigd in de Spaanse letteren. Iets wat gediend heeft als inspiratiebron voor een groot kunstenaar.
Op 22 juli 1928 moet in dit kerkje van Fernán Pérez een huwelijk plaatsvinden.
Maar dat zal nooit gebeuren ...
Ze heet Francisca. Ze is amper 20 jaar als ze van haar vader moet trouwen met Casimiro, een verlegen, stille man. Maar Francisca is verliefd op haar neef, Francisco. Nog steeds. Jaren geleden hadden ze een verhouding, maar de familie ontdekte dat en verbrak de relatie ...
In het huis van de bruidegom verzamelen zich alle bruiloftsgasten. Het is midden in de nacht, want het huwelijk vindt plaats in de 'madrugada' - om de hitte te vermijden. Straks gaat iedereen naar het kerkje in Fernán Pérez, waar het huwelijk zal worden voltrokken. Casimiro is even gaan slapen, moe van al dat 'bruiloftsgedoe'.
Wat er in die zinderend hete nacht precies gebeurd is, is aan geen enkele buitenstaander bekend. De kranten spreken elkaar tegen en alle betrokkenen zwijgen als het graf. Een ding is wel duidelijk: Francisco is dood.
In de buurt van deze boerderij speelt het drama zich af:
 |
| el cortijo del fraile |
Francisca wil niet met Casimiro trouwen. Als het moment van het huwelijk nadert, besluit ze de hulp van haar ex-minnaar in te roepen. Hij is inmiddels verloofd, maar helpt haar desalniettemin. Samen gaan ze ervandoor. Op een muilezel.
Waar blijft de bruid? De familie en de gasten worden onrustig. Het zijn Carmen Cañada, zus van de bruid, en haar man José Perez, broer van de bruidegom, die als eersten begrijpen dat 'la novia' ervandoor is met haar Paco. Verse sporen van de muilezel verraden de richting van de vluchtelingen. José en Carmen zetten de achtervolging in, te paard. Ze nemen een korte omweg en bereiken het kruispunt van Los Pipaces. Zien ze daar Paca en Paco?
Carmen bespringt haar zus van achteren en grijpt haar bij de hals. Ze knijpt hard, Francisca verliest het bewustzijn. José vecht met Paco. Er klinken drie schoten.
De dageraad breekt aan. Casimiro is klaarwakker; zijn bruiloft kan hij wel vergeten. Zijn broer is spoorloos. Francisca ontwaakt. En met drie kogels door het hoofd ligt daar Francisco.
Drie dagen achter elkaar verhoort de politie Francesca en haar vader als hoofdverdachten van de moord. Francesca weigert haar zus en zwager aan te geven en verzint een verhaal over een gemaskerde overval, maar uiteindelijk geven José en Carmen zich zelf aan bij de politie. José wordt veroordeeld tot acht jaar cel.
Casimiro en Francesca zien elkaar nooit meer. Casimiro trouwt met een ander en verhuist naar een andere plaats, San José. Francesca blijft haar leven lang alleen. Zestig jaar na de moord vraagt Carmen haar zus om vergeving. Die krijgt ze, maar meer ook niet. Kort daarna sterft Carmen.
Casimiro leidt een simpel en rustig bestaan; hij laat zich, vele jaren later, slechts éénmaal uit over de gebeurtenis: "Ik heb diepe droefenis gevoeld en ik weet niet wat ik nog meer heb gevoeld. Bij mij thuis waren wij geen mensen van wapens. Mijn arme broer kwam er het slechtst van af. Hij had die dood niet moeten veroorzaken. Maar onze gevoelens, weet u, zijn sterker dan wijzelf en verraden ons soms."
De geschiedenis van deze 'bloedbruiloft' inspireert Lorca tot het schrijven van zijn 'Bodas de Sangre'. Dit is Lorca:
.jpg)
Zoals het een goed schrijver betaamt, in mijn ogen, gaat het hem niet om de werkelijkheid an sich, maar zet hij deze naar zijn hand. In zijn versie speelt het drama zich af op het platteland van Granada (waar hij werd geboren) en de hoofdpersonages zijn anoniem (behalve de minnaar die hij 'omdoopt' tot Leonardo). Het toneelstuk is nóg dramatischer dan de werkelijkheid: twee doden in plaats van één. De bedrogen bruidegom en de verkozen minnaar brengen elkaar met messteken om het leven in het bijzijn van het uitgehuwelijkte meisje.
Dat de werkelijkheid ook net zo wreed kan zijn als fictie bewijst het einde van Lorca's leven zelf: drie jaar na de première van Bodas de Sangre wordt hij geëxecuteerd door fascistische volgers van Franco, omdat hij een 'rode' is én omdat hij homoseksueel is.
Er zijn vele variaties op de Bloedbruiloft gemaakt: natuurlijk toneelbewerkingen, maar ook balletten, films en ... Als je meer wilt zien en horen, kun je op één van de onderstaande links 'klikken'. Disfruta!
Zang. Het toneelstuk bestaat niet alleen uit dialogen, maar ook uit zang en dans. Hier kun je een voorbeeld zien en horen:
Dans. Er zijn balletten gemaakt naar aanleiding van het toneelstuk. Zie onderstaande link:
Een moderne, schoolse versie:
Zin in een complete toneelbewerking? Misschien bevalt deze interpretatie:
Ook de tekst zelf kun je zowel in het Spaans als in het Nederlands hier lezen:
commentaartest
ResponderEliminarKnap staaltje blog hoor! Saludos, Friederike
Eliminar